ایران یک کشور با تاریخ غنی و فرهنگ بزرگ است که در علوم و فناوری پیشرفت های چشمگیری داشته است. ایران در برخی زمینه های علمی و فنی به رتبه اول جهان رسیده است و در برخی دیگر با کشورهای پیشرفته رقابت می کند. در این مقاله به برخی از این دستاوردها اشاره می کنیم.
- فضانوردی: ایران یکی از چند کشوری است که توانایی طراحی، ساخت و پرتاب ماهواره های مختلف را دارد. ایران در سال 1387 موفق به پرتاب اولین ماهواره خودمند به نام امید شد و در سال 1399 اولین ماهواره نظامی خود را به نام نور-1 به مدار فضایی رساند. این ماهواره یک ماهواره جاسوسی است که می تواند اطلاعات مهمی درباره فعالیت های دشمنان ایران را جمع آوری کند. ایران همچنین توانایی فرستادن حیوانات و انسان به فضا را نیز دارد و در سال 1392 اولین موشک برد بالای خود را به نام سفیر-2 به فضا فرستاد.
- هایپرسونیک: ایران یکی از کشورهایی است که در زمینه سلاح های هایپرسونیک پیشرفت های قابل توجهی داشته است. ایران در سال 1398 اولین موشک هایپرسونیک خود را به نام زالزال-3 رونمایی کرد. این موشک ها می توانند با سرعت بیش از 5 برابر سرعت صوت به هدف های خود برسند و از سامانه های دفاع هوایی دشمنان دوری کنند. ایران همچنین در حال توسعه موشک های بالستیک هایپرسونیک و موشک های مانورده هایپرسونیک است.
- رباتیک و سیستم های خودکار: ایران یکی از کشورهای پیشرو در زمینه رباتیک و سیستم های خودکار است و در این زمینه با کشورهای صنعتی رقابت می کند. ایران در سال 1397 اولین ربات انسان نما خود را به نام سورنا ساخت. این ربات می تواند حرکات انسان را تقلید کند و با صدای انسانی صحبت کند. ایران همچنین ربات های نظامی، پزشکی، صنعتی و خدماتی دیگری را نیز تولید کرده است. ایران در زمینه سیستم های خودکار نیز فعالیت های متنوعی دارد و می تواند هواپیماهای بدون سرنشین، خودروهای خودران، قایق های خودکار و غواص های خودکار را طراحی و ساخته کند.
- نانوتکنولوژی: ایران یکی از کشورهای پیشتاز در زمینه نانوتکنولوژی است و در سال 1399 به رتبه چهارم جهان در تولید مقالات علمی در این زمینه رسید. ایران در زمینه کاربردهای نانوتکنولوژی نیز فعالیت های متعددی دارد و محصولات نانویی مختلفی را در زمینه های پزشکی، صنعتی، کشاورزی، انرژی، محیط زیست و دفاعی تولید کرده است. برخی از این محصولات عبارتند از: نانو الیاف برای تولید پارچه های ضد آب، ضد خونریزی و ضد باکتری، نانو ذرات برای تشخیص و درمان بیماری های سرطانی، نانو مواد برای تولید باتری های قابل شارژ، سلول های خورشیدی و لامپ های ال ای دی، نانو کامپوزیت ها برای تولید لباس های ضد گلوله، ضد سرنگ و ضد انفجار و نانو فیلترها برای تصفیه آب و هوا.
- بیوتکنولوژی: ایران یکی از کشورهای پیشرو در زمینه بیوتکنولوژی است و در سال 1399 به رتبه 12 جهان در تولید مقالات علمی در این زمینه رسید. ایران در زمینه کاربردهای بیوتکنولوژی نیز فعالیت های مهمی دارد و محصولات بیوتکنولوژیکی مختلفی را در زمینه های پزشکی، صنعتی، کشاورزی، انرژی و محیط زیست تولید کرده است. برخی از این محصولات عبارتند از: واکسن های مختلف برای بیماری های انسانی و دامی، داروهای مونوکلونال برای درمان بیماری های ایمنی، التهابی و سرطانی، داروهای بازسازی شده برای درمان بیماری های قندی، هورمونی و خونی، آنزیم ها و میکروارگانیسم های صنعتی برای تولید مواد شیمیایی، دارویی و غذایی، گیاهان تراریخته برای افزایش مقاومت، عملکرد و کیفیت محصولات کشاورزی و سوخت های زیستی برای تولید انرژی تجدیدپذیر.
- هوش مصنوعی: ایران یکی از کشورهای فعال در زمینه هوش مصنوعی است و در سال 1399 به رتبه 16 جهان در تولید مقالات علمی در این زمینه رسید. ایران در زمینه کاربردهای هوش مصنوعی نیز پروژه های متنوعی را انجام داده است و سیستم های هوشمند مختلفی را در زمینه های پزشکی، صنعتی، آموزشی، امنیتی و تفریحی طراحی و پیاده سازی کرده است. برخی از این سیستم ها عبارتند از: سیستم های تشخیص بیماری ها، تشخیص چهره، تشخیص گفتار، ترجمه ماشینی، تحلیل احساسات، تشخیص تقلب، تشخیص تصاویر، تولید متن، تولید موسیقی، تولید ویدئو، تولید بازی، تولید شعر، تولید داستان، تولید کارتون، تولید فیلم، تولید مقاله، تولید خبر، تولید سخنرانی، تولید جوک، تولید معما، تولید سوال و پاسخ، تولید مکالمه، تولید گفتگو، تولید مشاوره، تولید آموزش، تولید ارزیابی، تولید توصیه، تولید پیش بینی، تولید برنامه ریزی، تولید تصمیم گیری، تولید هماهنگی، تولید همکاری، تولید رقابت، تولید بازخورد، تولید انگیزه، تولید خلاقیت، تولید نوآوری و تولید اختراع.
