لکه سرخ بزرگ سیاره مشتری یکی از شگفتانگیزترین و معروفترین ویژگیهای منظومه شمسی است. این لکه یک طوفان عظیم و پایدار است که در جو فوقانی سیاره مشتری قرار دارد و به عنوان یک گردباد واچرخندی شناخته میشود. این طوفان برخلاف جهت عقربههای ساعت میچرخد و سرعت باد در مرکز آن به ۴۵۰ کیلومتر بر ساعت میرسد.
چگونگی به وجود آمدن لکه سرخ بزرگ
لکه سرخ بزرگ به دلیل ترکیبات شیمیایی موجود در جو مشتری و تأثیر نور خورشید به وجود آمده است. این ترکیبات شیمیایی توسط نور خورشید شکسته میشوند و رنگ قرمز خاصی به این طوفان میدهند. این طوفان در کمربند جنوبی استوای مشتری قرار دارد و به دلیل جریانهای جتی قدرتمند در این منطقه، برای مدت طولانی پایدار مانده است.
تاریخچه رصد لکه سرخ بزرگ
اولین بار در سال ۱۶۶۵، ستارهشناسی ایتالیایی به نام جوانی کاسینی یک بیضی تیره را روی چهره مشتری رصد کرد. این لکه مجدداً تا سال ۱۷۱۳ مشاهده شد و موقعیت مکانی آن در همان موقعیت لکه سرخ بزرگ ثبت شده است. از آن زمان تاکنون، این طوفان به طور مداوم رصد شده و مورد مطالعه قرار گرفته است.
ویژگیهای لکه سرخ بزرگ
لکه سرخ بزرگ به قدری عظیم است که میتوان کل کره زمین را در آن جای داد. ابعاد این لکه بین ۲۴٬۰۰۰ تا ۴۰٬۰۰۰ کیلومتر در جهت شرق به غرب و ۱۲٬۰۰۰ تا ۱۴٬۰۰۰ کیلومتر در جهت شمال به جنوب است. این طوفان به دلیل جریانهای همرفتی عظیم و نیروهای خمکننده هوا ناشی از چرخش سریع مشتری به دور خود، به مدت طولانی پایدار مانده است.
آینده لکه سرخ بزرگ
پژوهشهای جدید نشان میدهند که لکه سرخ بزرگ به اندازهای که تصور میشد قدیمی نیست و ممکن است روزی ناپدید شود. با این حال، این طوفان همچنان یکی از نمادینترین و شگفتانگیزترین ویژگیهای سیاره مشتری باقی خواهد ماند.